Natria jodato

Natria jodato
Kemia strukturo de la Natria jodato
3D Kemia strukturo de la Natria jodato
Alternativa(j) nomo(j)
Jodato de natrio Natria salo de jodata acido
Kemia formulo	NaIO3
CAS-numero-kodo	7681-55-2
ChemSpider kodo	22760
PubChem-kodo	23675764
Fizikaj proprecoj
Aspekto	Ortorombaj senkoloraj aŭ blankaj senodoraj kristaloj
Molmaso	197.89 g mol−1
Smiles	[Na+].[O-]I(=O)=O
Denseco	4,28 g/cm3
Fandopunkto	Ŝablono:GdC (Ŝablono:GdF; 698 K) (anhidra) malkomponiĝas Ŝablono:GdC (Ŝablono:GdF; 293.00 K) (kvinhidrata)
Solvebleco:Akvo	Akvo:2.5 g/100 mL (Ŝablono:GdC) 8.98 g/100 mL (Ŝablono:GdC) 9.47 g/100 mL (Ŝablono:GdC) 32.59 g/100 mL (Ŝablono:GdC)
Solvebleco	Acetata acido: solvebla Etanolo: nesolvebla Dumetil-formiamido
Mortiga dozo (LD50)	108 mg/kg (muso, intravejna) 505 mg/kg (muso, buŝa)
Sekurecaj Indikoj
Risko	R8 R22 R42/43
Sekureco	S2 S17 S22 S36/37 S45
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero Ŝablono:Danĝerosimboloj
GHS etikedigo de kemiaĵoj
GHS Damaĝo-piktogramo	Ŝablono:GHS PiktogramoŜablono:GHS Piktogramo
GHS Signalvorto	Damaĝa substanco
GHS Deklaroj pri damaĝoj	Ŝablono:H-Frazoj
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj	Ŝablono:P-Frazoj
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo (Ŝablono:GdC kaj 100 kPa)

Natria jodato, jodato de natrio aŭ NaIO₃ estas natria neorganika kombinaĵo el jodata acido. Jodato de natrio estas oksidagento, kaj kiel tia ĝi povas kaŭzi brulon kiam en kontakto kun organikaj substancoj aŭ reduktagentoj. Ĝi uzatas kiel antisepsia, malinfektilo, nutro-aldonaĵo, ktp.

Sintezo

• Kompleta neŭtraligo de jodata acido kaj kaŭstika sodo:

$𝖧𝖨{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\mathsf{+}𝖭𝖺𝖮𝖧\stackrel{}{\to }𝖭𝖺𝖨{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\mathsf{+}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖮$

• Joda dissolvado en varma solvaĵo de natria hidroksido

$\mathrm{𝟥}{𝖨}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{+}\mathrm{𝟨}𝖭𝖺𝖮𝖧\stackrel{80^{o}C}{\to }𝖭𝖺𝖨{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\mathsf{+}\mathrm{𝟧}𝖭𝖺𝖨\mathsf{+}\mathrm{𝟥}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖮$

• aŭ natria karbonato:

$\mathrm{𝟥}{𝖨}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{+}\mathrm{𝟥}𝖭{𝖺}_{\mathrm{𝟤}}𝖢{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\stackrel{80^{o}C}{\to }𝖭𝖺𝖨{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\mathsf{+}\mathrm{𝟧}𝖭𝖺𝖨\mathsf{+}\mathrm{𝟥}𝖢{𝖮}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{\uparrow }$

• Per elektrolizo de solvaĵo da natria jodido:

$𝖭𝖺𝖨\mathsf{+}\mathrm{𝟥}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖮\stackrel{e^{-}}{\to }𝖭𝖺𝖨{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\mathsf{+}\mathrm{𝟥}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{\uparrow }$

• Varma oksidado de jodo kaj kloro en solvaĵo de natria hidroksido:

${𝖨}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{+}\mathrm{𝟧}𝖢{𝗅}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{+}\mathrm{𝟣}\mathrm{𝟤}𝖭𝖺𝖮𝖧\stackrel{80^{o}C}{\to }\mathrm{𝟤}𝖭𝖺𝖨{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\mathsf{+}\mathrm{𝟣}\mathrm{𝟢}𝖭𝖺𝖢𝗅\mathsf{+}\mathrm{𝟨}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖮$

• Oksidado de jodo per natria klorato:

${𝖨}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{+}\mathrm{𝟤}𝖭𝖺𝖢𝗅{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\stackrel{}{\to }\mathrm{𝟤}𝖭𝖺𝖨{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\mathsf{+}𝖢{𝗅}_{\mathrm{𝟤}}$

• Oksidado de jodo per natria bromato:

${𝖨}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{+}\mathrm{𝟤}𝖭𝖺𝖡𝗋{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\stackrel{}{\to }\mathrm{𝟤}𝖭𝖺𝖨{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\mathsf{+}𝖡{𝗋}_{\mathrm{𝟤}}$

• Dissolvado de kvinoksido de jodo kaj natria hidroksido:

${𝖨}_{\mathrm{𝟤}}{𝖮}_{\mathrm{𝟧}}\mathsf{+}\mathrm{𝟤}𝖭𝖺𝖮𝖧\stackrel{}{\to }\mathrm{𝟤}𝖭𝖺𝖨{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\mathsf{+}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖮$

• Reakcio pri duobla interŝanĝo inter arĝenta jodato kaj natria klorido:

$𝖠𝗀𝖨{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\mathsf{+}𝖭𝖺𝖢𝗅\stackrel{}{\to }𝖭𝖺𝖨{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\mathsf{+}𝖠𝗀𝖢𝗅$

Reakcioj

• La anhidra salo estiĝas per vakua sekigado de la hidrato:

$𝖭𝖺𝖨{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\mathsf{\cdot }{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖮\stackrel{80-100^{o}C,vacuum}{\to }𝖭𝖺𝖨{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\mathsf{+}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖮$

• Sub alta temperaturo, natria jodato malkomponiĝas:

$\mathrm{𝟤}𝖭𝖺𝖨{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\stackrel{>500^{o}C}{\to }\mathrm{𝟤}𝖭𝖺𝖨\mathsf{+}\mathrm{𝟥}{𝖮}_{\mathrm{𝟤}}$

• Ĝi estas forta oksidagento:

$\mathrm{𝟤}𝖭𝖺𝖨{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\mathsf{+}\mathrm{𝟣}\mathrm{𝟤}𝖧𝖢𝗅\stackrel{}{\to }{𝖨}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{+}\mathrm{𝟦}𝖢{𝗅}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{\uparrow }\mathsf{+}\mathrm{𝟤}𝖭𝖺𝖢𝗅\mathsf{+}\mathrm{𝟨}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖮$

• Natria perjodato estiĝas per elektrolizo de natria jodato:

$𝖭𝖺𝖨{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\mathsf{+}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖮\stackrel{e^{-}}{\to }𝖭𝖺𝖨{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{+}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{\uparrow }$

• Natria jodato reakcias kun fosfata acido por estigi jodon kaj la respektivan natrian fosfaton:

$𝖭𝖺𝖨{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\mathsf{+}\mathrm{𝟧}𝖭𝖺𝖨\mathsf{+}\mathrm{𝟤}{𝖧}_{\mathrm{𝟥}}𝖯{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}\stackrel{e^{-}}{\to }\mathrm{𝟥}{𝖨}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{+}\mathrm{𝟤}𝖭{𝖺}_{\mathrm{𝟥}}𝖯{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{+}\mathrm{𝟥}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖮$

• Jodato fariĝas perjodato en la ĉeesto de natria hipoklorito:

$𝖭𝖺𝖨{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\mathsf{+}𝖭𝖺𝖮𝖢𝗅\stackrel{}{\to }𝖭𝖺𝖨{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{+}𝖭𝖺𝖢𝗅$

Literaturo

• The Chemical News and Journal of Industrial Science: With which is ..., William Crookes, James H. Gardiner, Gerald Druce, H. W. Blood Ryan
• Chemistry, John Daintith
• Techniques in Clinical Chemistry: A Handbook for Medical Laboratory Technicians, Frederick N. Bullock
• Comprehensive Chemistry XI, Dr. N . K. Verma, S. K. Khanna, Dr. B. Kapila
• Excel With Subjective Chemistry For Cbse-Pmt Final Examination, Prof. S. K. Khanna,Dr. N. K. Verma, Dr. B. Kapila