Natria dutionito

Natria dutionito
Kemia strukturo de la Natria dutionito
Blanka kristaloj de natria dutionito
Alternativa(j) nomo(j)
Dutionato de natrio Natria salo de dutionita acido
Kemia formulo	Na2S2O4
CAS-numero-kodo	7775-14-6
ChemSpider kodo	22897
PubChem-kodo	24489
Fizikaj proprecoj
Aspekto	blanka ĝis flava kristaleca pulvoro, klarcitronaj koloraj flokoj, malpeza sulfurodoro
Molmaso	174.107 (anhidra) 210.146 g mol−1 (duhidrata)
Denseco	2.38 (anhidra) g/cm3
Fandopunkto	Ŝablono:GdC
Solvebleco	Akvo:18.2 g/100 mL (anhidra, Ŝablono:GdC) 21.9 g/100 mL (duhidrata, Ŝablono:GdC)
Mortiga dozo (LD50)	5000 mg/kg (muso, buŝa)
Ekflama temperaturo	Ŝablono:GdC (Ŝablono:GdF; 373 K)Ŝablono:GdC
Memsparka temperaturo	Ŝablono:GdC
Sekurecaj Indikoj
Risko	R7 R22 R31
Sekureco	S(S2) S7/8 S26 S28 S43
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero Ŝablono:Danĝerosimboloj
GHS etikedigo de kemiaĵoj
GHS Damaĝo-piktogramo	Ŝablono:GHS PiktogramoŜablono:GHS Piktogramo
GHS Signalvorto	Damaĝa substanco
GHS Deklaroj pri damaĝoj	Ŝablono:H-Frazoj
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj	Ŝablono:P-Frazoj
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo (Ŝablono:GdC kaj 100 kPa)

Natria dutionito, dutionito de natrio aŭ Na₂S₂O₄ estas neorganika komponaĵo, blanka kristalo kun malforta sulfurodoro, rezultanta el natria hidroksido kaj dutionita acido. Kvankam ĝi plejparte estas stabila, ĝi malkomponiĝas en varma akvo kaj acidaj solvaĵoj. Kelkfoje ĉi-varmo sufiĉas por bruligi la ĉirkaŭantajn oksidivajn materialojn.

Ĝi estas akvosolvebla, kaj sub longedaŭra ekspozicio al fajro aŭ apudeco al varmaj enhavaĵoj, ĉi-materialo povas subite rompiĝi. Ĝi same uzatas en tinkturoj kaj blankigo de ligna pulpo.

Sintezoj

Sintezo 1

• Estiĝo de natria dutionito pere de metala zinko kaj sulfura duoksido ĉe malalta temperaturo:

$\mathrm{𝟤}𝖭𝖺𝖮𝖧\mathsf{+}𝖲{𝖮}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{+}𝖹𝗇\stackrel{0^{o}C}{\to }𝖭{𝖺}_{\mathrm{𝟤}}{𝖲}_{\mathrm{𝟤}}{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{+}𝖹𝗇\mathsf{(}𝖮𝖧{\mathsf{)}}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{\downarrow }$

Sintezo 2

• Amalgamo de natrio-hidrargo kaj sulfura duoksido ĉe malalta temperaturo:

$\mathrm{𝟤}𝖲{𝖮}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{+}\mathrm{𝟤}𝖭{𝖺}_{𝖧𝗀}\stackrel{10^{o}C}{\to }𝖭{𝖺}_{\mathrm{𝟤}}{𝖲}_{\mathrm{𝟤}}{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}$

Sintezo 3

• Elektrolizo de solvaĵo da natria bisulfito ĉe malalta temperaturo:

$\mathrm{𝟦}𝖭𝖺𝖧𝖲{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\stackrel{0^{o}C,e^{-}}{\to }\mathrm{𝟤}𝖭{𝖺}_{\mathrm{𝟤}}{𝖲}_{\mathrm{𝟤}}{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{+}{𝖮}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{\uparrow }\mathsf{+}\mathrm{𝟤}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖮$

Sintezo 4

• Ĝi prepareblas per reakcio inter natria acetato, sulfura duoksido kaj natria hidroksido:

$\mathrm{H}\mathrm{C}\mathrm{O}\mathrm{O}\mathrm{N}\mathrm{a}\mathrm{+}\mathrm{2}\mathrm{S}{\mathrm{O}}_{\mathrm{2}}\mathrm{+}\mathrm{N}\mathrm{a}\mathrm{O}\mathrm{H}\mathrm{⟶}\mathrm{N}{\mathrm{a}}_{\mathrm{2}}{\mathrm{S}}_{\mathrm{2}}{\mathrm{O}}_{\mathrm{4}}\mathrm{+}\mathrm{C}{\mathrm{O}}_{\mathrm{2}}\mathrm{+}{\mathrm{H}}_{\mathrm{2}}\mathrm{O}$

Sintezo 5

• Ĝi estiĝas per reakcio inter la natria borohidrido, sulfura duoksido kaj natria hidroksido:

$\mathrm{N}\mathrm{a}\mathrm{B}{\mathrm{H}}_{\mathrm{4}}\mathrm{+}\mathrm{8}\mathrm{S}{\mathrm{O}}_{\mathrm{2}}\mathrm{+}\mathrm{8}\mathrm{N}\mathrm{a}\mathrm{O}\mathrm{H}\mathrm{⟶}$$\mathrm{4}\mathrm{N}{\mathrm{a}}_{\mathrm{2}}{\mathrm{S}}_{\mathrm{2}}{\mathrm{O}}_{\mathrm{4}}\mathrm{+}\mathrm{N}\mathrm{a}\mathrm{B}{\mathrm{O}}_{\mathrm{2}}\mathrm{+}\mathrm{6}{\mathrm{H}}_{\mathrm{2}}\mathrm{O}$

Sintezo 6

• Ĝi prepareblas kiam sulfura dioksido reakcias kun metala zinko:

$\mathrm{Z}\mathrm{n}\mathrm{+}\mathrm{2}\mathrm{S}{\mathrm{O}}_{\mathrm{2}}\mathrm{⟶}\mathrm{Z}\mathrm{n}{\mathrm{S}}_{\mathrm{2}}{\mathrm{O}}_{\mathrm{4}}$

Sintezo 7

• Poste, la zinka dutionito reakcias kun natria hidroksido por estigi la natrian dutioniton.

$\mathrm{Z}\mathrm{n}{\mathrm{S}}_{\mathrm{2}}{\mathrm{O}}_{\mathrm{4}}\mathrm{+}\mathrm{2}\mathrm{N}\mathrm{a}\mathrm{O}\mathrm{H}\mathrm{⟶}\mathrm{Z}\mathrm{n}\mathrm{(}\mathrm{O}\mathrm{H}{\mathrm{)}}_{\mathrm{2}}\mathrm{+}\mathrm{N}{\mathrm{a}}_{\mathrm{2}}{\mathrm{S}}_{\mathrm{2}}{\mathrm{O}}_{\mathrm{4}}$

Reakcioj

Reakcio 1

• Ĝi malkomponiĝas kiam hejtata:

$\mathrm{𝟤}𝖭{𝖺}_{\mathrm{𝟤}}{𝖲}_{\mathrm{𝟤}}{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}\stackrel{52^{o}C}{\to }𝖭{𝖺}_{\mathrm{𝟤}}𝖲{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}𝖲\mathsf{+}𝖭{𝖺}_{\mathrm{𝟤}}{𝖲}_{\mathrm{𝟤}}{𝖮}_{\mathrm{𝟧}}$

Reakcio 2

• La kristala salo estiĝas per hejtado de etanola solvaĵo:

$𝖭{𝖺}_{\mathrm{𝟤}}{𝖲}_{\mathrm{𝟤}}{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{\cdot }\mathrm{𝟤}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖮\stackrel{40-50^{o}C}{\to }𝖭{𝖺}_{\mathrm{𝟤}}{𝖲}_{\mathrm{𝟤}}{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{\downarrow }\mathsf{+}\mathrm{𝟤}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖮$

Reakcio 3

• Per hejtata akvo ĝi suferas disproporcion:

$\mathrm{𝟤}𝖭{𝖺}_{\mathrm{𝟤}}{𝖲}_{\mathrm{𝟤}}{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{+}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖮\stackrel{T}{\to }\mathrm{𝟤}𝖭𝖺𝖧𝖲{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\mathsf{+}𝖭{𝖺}_{\mathrm{𝟤}}𝖲{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}𝖲$

Reakcio 4

• Ĝi malkomponiĝas en la ĉeesto de acido, malvarme:

$𝖭{𝖺}_{\mathrm{𝟤}}{𝖲}_{\mathrm{𝟤}}{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{+}\mathrm{𝟤}𝖧𝖢𝗅\stackrel{0^{o}C}{\to }\mathrm{𝟤}𝖭𝖺𝖢𝗅\mathsf{+}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}{𝖲}_{\mathrm{𝟤}}{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}$

Reakcio 5

• aŭ en media temperaturo

$\mathrm{𝟤}𝖭{𝖺}_{\mathrm{𝟤}}{𝖲}_{\mathrm{𝟤}}{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{+}\mathrm{𝟤}𝖧𝖢𝗅\mathsf{+}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖮\stackrel{20^{o}C}{\to }\mathrm{𝟥}𝖭𝖺𝖧𝖲{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\mathsf{+}𝖲\mathsf{\downarrow }\mathsf{+}𝖭𝖺𝖢𝗅$

Reakcio 6

• Ĝi spontanee oksidiĝas per la atmosfera oksigeno:

$\mathrm{𝟤}𝖭{𝖺}_{\mathrm{𝟤}}{𝖲}_{\mathrm{𝟤}}{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{+}{𝖮}_{\mathrm{𝟤}}\stackrel{}{\to }\mathrm{𝟤}𝖭{𝖺}_{\mathrm{𝟤}}{𝖲}_{\mathrm{𝟤}}{𝖮}_{\mathrm{𝟧}}$

Reakcio 7

• Ĝi oksidiĝas al natria bisulfito en la ĉeesto de akvo kaj oksigeno:

$\mathrm{𝟤}𝖭{𝖺}_{\mathrm{𝟤}}{𝖲}_{\mathrm{𝟤}}{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{+}{𝖮}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{+}\mathrm{𝟤}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖮\stackrel{}{\to }\mathrm{𝟦}𝖭𝖺𝖧𝖲{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}$

Reakcio 8

• Ĝi restarigas la metalojn malpli aktivajn:

$𝖭{𝖺}_{\mathrm{𝟤}}{𝖲}_{\mathrm{𝟤}}{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{+}\mathrm{𝟤}𝖠𝗀𝖭{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\stackrel{}{\to }\mathrm{𝟤}𝖠𝗀\mathsf{\downarrow }\mathsf{+}\mathrm{𝟤}𝖲{𝖮}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{\uparrow }\mathsf{+}\mathrm{𝟤}𝖭𝖺𝖭{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}$

Literaturo

• Sigma AldrichŜablono:404
• ChemicalLand21
• Organic Chemistry Portal
• Cameo Chemicals
• Environmentally Benign Approaches for Pulp Bleaching, Pratima Bajpai
• Nitric Oxide Protocols, Michael A. Titheradge
• Molecular Toxicology, P. David Josephy, Bengt Mannervik
• Pulp Bleaching Today, Hans Ulrich Suess
• Analytical Electrochemistry in Textiles, P Westbroek, G Priniotakis, P Kiekens