Natria acetato

Natria acetato
Dosiero:Sodium acetate formula V.1.svg
Kemia strukturo de la Natria acetato
Dosiero:Sodium acetate 3D.png
3D Kemia strukturo de la Natria acetato
Dosiero:Natriumacetat Kristalle.JPG
Kristaloj de natria acetato
Alternativa(j) nomo(j)
Etanato de natrio Natria salo de acetata acido Acetato de natrio
Kemia formulo	C2H3NaO2
CAS-numero-kodo	127‑09‑3 (anhidra) 6131‑90‑4 (trihidrata)
ChemSpider kodo	29105
PubChem-kodo	517045
Fizikaj proprecoj
Aspekto	Blanka delikveska pulvoro, higroskopa
Molmaso	82.0343 g mol−1
Denseco	1.528 (Ŝablono:GdC, anhidra) g/cm3
Refrakta indico	Ŝablono:Refraktindico
Fandopunkto	Ŝablono:GdC (Ŝablono:GdF; 597 K) (anhidra) Ŝablono:GdC (Ŝablono:GdF; 331 K) (trihidrata)
Bolpunkto	Ŝablono:GdC (1,Ŝablono:GdF; 1,154.5 K) (anhidra) Ŝablono:GdC (Ŝablono:GdF; 395 K) (trihidrata) malkomponiĝas
Solvebleco	Akvo:anhidra:119 g/100 mL (Ŝablono:GdC) 123.3 g/100 mL (Ŝablono:GdC) 125.5 g/100 mL (Ŝablono:GdC) 137.2 g/100 mL (Ŝablono:GdC) 162.9 g/100 mL (Ŝablono:GdC)
Acideco (pKa)	24 (Ŝablono:GdC) 4.76 en acetato
Mortiga dozo (LD50)	3530 mg/kg (muso, buŝa)
Ekflama temperaturo	>Ŝablono:GdC (Ŝablono:GdF; 523 K)Ŝablono:GdC
Memsparka temperaturo	Ŝablono:GdC
Sekureco	S22 S24/25
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero Ŝablono:Danĝerosimboloj
GHS etikedigo de kemiaĵoj
GHS Damaĝo-piktogramo	Ŝablono:GHS Piktogramo
GHS Signalvorto	Averto
GHS Deklaroj pri damaĝoj	Ŝablono:H-Frazoj
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj	Ŝablono:P-Frazoj
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo (Ŝablono:GdC kaj 100 kPa)

Natria acetato, acetato de natrio aŭ H₃C-COO-Na estas neorganika natria salo de acetata acido. Ĉi-senkolora delikveska substanco posedas grandan gramon da uzo. En media temperaturo ĝi prezentiĝas kiel kristala solido unuklina kaj higroskopa, senkolora, senodora, solvebla en akvo kaj parte solvebla en etanolo.

Sintezoj

Sintezo 1

• Preparado per agado de acetata acido kaj natria hidroksido:

acetata acido+natria hidroksido$\underset{}{\overset{}{\to }}$natria acetato+Okazis eraro ĉe kreado de antaŭvida bildeto:

Sintezo 2

• Preparado per traktado de acetata anhidrido kaj natria hidroksido:

acetata anhidrido+natria hidroksido$\underset{}{\overset{}{\to }}$natria acetato+acetata acido

Sintezo 3

• Preparado per reakcio de acetata acido kaj natria karbonato:

2acetata acido+natria karbonato$\underset{}{\overset{}{\to }}$2natria acetato+karbonata acido

Sintezo 4

• Preparado per traktado de natria etoksido kaj etila acetato:

natria etoksido+etila acetato$\underset{}{\overset{}{\to }}$natria acetato+etanolo

Sintezo 5

• Preparado per interagado de alila acetato kaj natria formiato:

Okazis eraro ĉe kreado de antaŭvida bildeto: +natria formiato$\underset{}{\overset{}{\to }}$natria acetato+alila formiato

Sintezo 6

• Preparado per acida transesterigo inter acetata acido kaj natria formiato:

acetata acido+natria formiato$\underset{}{\overset{}{\to }}$natria acetato+formiata acido

Sintezo 7

• Preparado per alkohola transesterigo inter alila acetato kaj natria hidroksido:

Okazis eraro ĉe kreado de antaŭvida bildeto: +natria hidroksido$\underset{}{\overset{}{\to }}$natria acetato+alila alkoholo

Reakcioj

Reakcio 1

• Hidrolizo de la natria acetato:

natria acetato+Okazis eraro ĉe kreado de antaŭvida bildeto: $\underset{}{\overset{}{\to }}$acetata acido+natria hidroksido

Reakcio 2

• Reakcio kun sulfata acido:

natria acetato+sulfata acido$\underset{}{\overset{}{\to }}$natria sulfato+acetata acido

Reakcio 3

• Reakcio per acida transesterigo kun formiata acido:

natria acetato+formiata acido$\underset{}{\overset{}{\to }}$acetata acido+natria formiato

Reakcio 4

• Reakcio per alkohola transesterigo kun vinila alkoholo:

natria acetato+vinila alkoholo$\underset{}{\overset{}{\to }}$vinila acetato+natria hidroksido

Reakcio 5

• Reduktigo de la natria acetato:

natria acetato$\underset{}{\overset{2[H]}{\to }}$acetaldehido+natria hidroksido

Reakcio 6

• Reakcio kun NH3:

natria acetato+amoniako$\underset{}{\overset{}{\to }}$acetamido+natria hidroksido

Reakcio 7

• Reakcio kun HCl:

natria acetato+klorida acido$\underset{}{\overset{}{\to }}$acetata acido+natria klorido

Uzoj

Natria acetato uzatas en tekstila industrio por neŭtraligo de reziduaj kurentoj da sulfata acido kaj kiel fotorezista kiam uzatas kolorigiloj surbaze de anilino. Ankaŭ oni uzas kiel tanadagento en la traktado per kromio. Ĝi helpas malakceli la vulkaniza procezo de la kloropreno en la sinteza produktado de kaŭĉuko.

Ĝi estas kemiaĵo uzata por gustigi la frititajn terpomojn. Kutime oni aldonas ĝin al nutraĵoj kiel konservanto, en ĉi-kazoĝi identiĝas kiel natria duacetato kaj ĝia internacia kodo estas E262I.

Kiel konjuga bazo de malforta acido, iu solvaĵo de natria acetato kaj acetata acido povas agi kiel bufro-solvaĵo por relativa konservado de la pH. Ĉi tio estas aparte utila en biokemio, kie la reakcioj dependas de la pH.

Same ĝi uzatas en termosakoj memaktivaj, konata kiel "varma glacio". Kiam trihidrataj kristaloj de acetato de natrio varmiĝas (fandopunkto Ŝablono:GdC), en saturita solvaĵo de tiu substanco, la troaj kristaloj fandiĝos ĉirkaŭ Ŝablono:GdC. Kiam ĉi-procezo malvarmiĝas, oni estiĝas supersaturita dissolvaĵo de natria acetato en akvo. Ĉi-solvaĵo kapablas malvarmiĝi ĉe meditemperaturo , t. e., malsuper ol ĝia fandopunkto, sen formado de kristaloj. Kiam metala disko premiĝas en la interno de la termosako, iu centro de aglomerigo kaŭzas la kristaliĝon de la dissolvaĵo en solida acetato de natrio.

Reakcioj

• La etila estero de acetata acido estigas per reakcio de natria acetato kaj bromoetilo:

H₃C-COO⁻ Na⁺ + Br-CH₂-CH₃ → H₃C-COO-CH₂-CH₃+ NaBr

• Natria acetato malkomponiĝas en natria karbonato kaj acetono:

2CH₃COONa → Na₂CO₃ + CH₃COCH₃

Literaturo

• Sigma Aldrich
• Steve Spangler Science
• About education
• Chemical Book
• Remington: The Science and Practice of Pharmacy, David B. Troy, Paul Beringer
• Fluids and Electrolytes in the Surgical Patient, Volume 476, Carlos Pestana
• Essential Laboratory Mathematics: Concepts and Applications for the Chemical ..., Catherine W. Johnson (MAed/Math.), Catherine W. Johnson, Daniel L. Timmons, Pamela E. Hall
• Chemical Demonstrations: A Handbook for Teachers of Chemistry, Volume 1Ŝablono:404, Bassam Z. Shakhashiri
• Essentials of Organic Chemistry: For Students of Pharmacy, Medicinal ..., Paul M. Dewick