Nitropropano

1-Nitropropano
Plata kemia strukturo de la Nitropropano
nitropropano
Tridimensia kemia strukturo de la Nitropropano
Kemia formulo	Ŝablono:KemiaFormulo
CAS-numero-kodo	108-03-2
ChemSpider kodo	7615
PubChem-kodo	7903
Merck Index	15,6714
Fizikaj proprecoj
Aspekto	senkolora likvaĵo kun iom da malagrabla odoro
Molmaso	89,094 g·mol-1
Denseco	0,9934g cm−3
Fandpunkto	-108°C
Bolpunkto	131,7°C
Refrakta indico	Ŝablono:Refraktindico
Ekflama temperaturo	33,9 °C
Memsparka temperaturo	420 °C
Acideco (pKa)	8,98
Solvebleco	Akvo:14 g/L
Mortiga dozo (LD50)	455 mg/kg (buŝe)
Sekurecaj Indikoj
Riskoj	R10 R20/21/22
Sekureco	S09 S24/25
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero Ŝablono:Danĝerosimboloj
GHS Damaĝo Piktogramo	Ŝablono:GHS Piktogramo
GHS Signalvorto	Damaĝa substanco
GHS Deklaroj pri damaĝoj	Ŝablono:H-Frazoj
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj	Ŝablono:P-Frazoj
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo (25 °C kaj 100 kPa)

Nitropropano aŭ C₃H₇NO₂ estas organika kombinaĵo apartenanta al la familio de la nitroderivitaj hidrokarbonidoj. Ĝi estas senkolora likvaĵo kun iom da malagrabla odoro, iomete solvebla en akvo kaj en nepolaraj organikaj solvantoj, kaj uzata kiel solvanto, brulaĵo kaj benzinaldonaĵo. Ĝi estas toksa substanco, irita al okuloj, kaŭzanta damaĝojn al hepato kaj spiraparato. Nitropropano estas deirpunkto por produktado de aliaj kombinaĵoj tiaj kiaj gluaĵoj, rezinoj, farboj kaj kiel reakciaĵo en kemiaj sintezoj. Nitropropano estas brulema kaj neakordigebla kun fortaj bazoj kaj fortaj oksidigagentoj.

Sintezoj

Sintezo 1

• Preparado per kompleta reduktado de la propanolo kun nitrata acido:

propanolo+nitrata acido$\underset{}{\overset{LiAl{H}_4}{\to }}$nitropropano+2

Sintezo 2

• Preparado per nekompleta reduktado de la propanalo kaj nitrata acido:

propanaldehido+nitrata acido$\underset{}{\overset{LiAl{H}_4}{\to }}$nitropropano+2

Sintezo 3

• Preparado senaminigo de la nitropropilamino sekvata per reduktado de la nitropropanolo:

3-nitropropilamino$\underset{LiAl{H}_4-H_{2}O}{\overset{+NaOH-NaN{H}_2}{\to }}$nitropropano+

Sintezo 4

• Preparado ekde la nitropropanoata acido:

nitropropanoata acido$\underset{-2H_{2}O}{\overset{LiAl{H}_4}{\to }}$nitropropano+

Sintezo 5

• Preparado ekde la propano kaj nitrata acido:

propano+nitrata acido$\underset{}{\overset{}{\to }}$nitropropano+

Sintezo 6

• Preparado ekde la propilamino:

propilamino+nitrata acido$\underset{LiAl{H}_4-H_{2}O}{\overset{+NaOH-NaN{H}_2}{\to }}$nitropropano+

Sintezo 7

• Preparado ekde la bromopropano:

bromopropano+nitrata acido$\underset{-NaBr}{\overset{+NaH}{\to }}$nitropropano+

Reakcioj

Reakcio 1

• Konvertado al propanolo per reduktado de la nitra grupo kaj aldono de hidroksila grupo:

nitropropano$\underset{KMn{O}_4}{\overset{LiAl{H}_4}{\to }}$propanolo+nitrita acido

Reakcio 2

• Konvertado al propanalo:

nitropropano$\underset{KMn{O}_4}{\overset{LiAl{H}_4}{\to }}$propanaldehido+nitrita acido+

Reakcio 3

• Konvertado al nitropropilamino:

nitropropano$\underset{}{\overset{+N{H}_{2}Cl-HCl}{\to }}$3-nitropropilamino+nitrita acido

Reakcio 4

• Konvertado al nitropropanoata acido:

nitropropano$\underset{KMn{O}_4}{\overset{LiAl{H}_4}{\to }}$nitropropanoata acido+nitrita acido

Reakcio 5

• Konvertado al propano:

nitropropano$\underset{}{\overset{LiAl{H}_4}{\to }}$propano+nitrita acido

Reakcio 6

• Konvertado al propilamino:

nitropropano$\underset{+N{H}_{2}Cl-HCl}{\overset{LiAl{H}_4}{\to }}$propilamino+nitrita acido

Reakcio 7

• Konvertado al bromopropano:

nitropropano$\underset{+B{r}_2-HBr}{\overset{LiAl{H}_4}{\to }}$bromopropano+nitrita acido

Literaturo

• Science Direct
• 2-Nitropropane
• Hazardous Chemicals Desk Reference
• Nitro Compounds: Proceedings of the International Symposium Held at the ...
• Spectroscopy of Organic Compounds
• Patty's toxicology
• Industrial Solvents Handbook, Revised And Expanded
• Proctor and Hughes' Chemical Hazards of the Workplace

Vidu ankaŭ

• Nitroacetata acido

Referencoj