Kalia klorato

Kalia klorato
Okazis eraro ĉe kreado de antaŭvida bildeto: Dosiero:Chlorate-2D.png
Plata kemia strukturo de la Kalia klorato
Dosiero:KClO3 (grobkristallin).jpg
Tridimensia kemia strukturo de la Kalia klorato
Kalia klorato bruligas sukeron.
Dosiero:Хлоркаль Уголь.gif
Kalia klorato bruligas karbonon.
Alternativa(j) nomo(j)
Klorato de kalio
Kemia formulo	Ŝablono:KemiaFormulo
CAS-numero-kodo	3811-04-9
ChemSpider kodo	18512
PubChem-kodo	6426889
Merck Index	15,7741
Fizikaj proprecoj
Aspekto	blankaj kristaloj
Molmaso	122.545 g·mol−1
Denseco	2.32g cm−3
Fandpunkto	Ŝablono:GdC
Bolpunkto	Ŝablono:GdC
Refrakta indico	Ŝablono:Refraktindico
Ekflama temperaturo	Ŝablono:GdC
Solvebleco	Akvo:81.5 g/L
Mortiga dozo (LD50)	1870 mg/kg (buŝe)
Sekurecaj Indikoj
Riskoj	R9 R20/22 R51/53
Sekureco	S13 S16 S27 S61
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero Ŝablono:Danĝerosimboloj
GHS Damaĝo Piktogramo	Ŝablono:GHS PiktogramoŜablono:GHS Piktogramo
GHS Signalvorto	Averto
GHS Deklaroj pri damaĝoj	Ŝablono:H-Frazoj
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj	Ŝablono:P-Frazoj
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo (Ŝablono:GdC kaj 100 kPa)

Kalia klorato estas neorganika salo de kalio, kloro kaj oksigeno, kristala blanka pulvoro kun industriaj aplikoj kaj uzata kiel kemia reakcianto. Ĝi estas forta oksidiganto kaj do ĝi uzatas en la produktado de oksigeno en laboratorio, kiel malinfektaĵo, en sekurfosforoj, eksplodaĵoj kaj artfajraĵoj.

Ĝi estas produktita en laboratorio kaj uzata kiel anstataŭanto de la malpli potenca kalia nitrato. Industrie ĝi estas uzata kiel pesticido kaj devas esti zorge manipulita ĉar ĝi eksplode reakcias per frotado aŭ varmigado.

Sintezoj

Sintezo 1

• Preparado per interagado de la kalia hidroksido kaj kloro:

$\mathrm{6}\mathrm{K}\mathrm{O}\mathrm{H}\mathrm{+}\mathrm{3}\mathrm{C}{\mathrm{l}}_{\mathrm{2}}\mathrm{⟶}\mathrm{5}\mathrm{K}\mathrm{C}\mathrm{l}\mathrm{+}\mathrm{K}\mathrm{C}\mathrm{l}{\mathrm{O}}_{\mathrm{3}}\mathrm{+}\mathrm{3}{\mathrm{H}}_{\mathrm{2}}\mathrm{O}$

Reakcioj

Reakcio 1

• Klorado de kali malkomponiĝas per varmigado Ŝablono:GdC al kalia perklorato, kiu siavice malkomponiĝas al kalia klorido kiam temperaturo atingas 550-Ŝablono:GdC.

$\mathrm{𝟦}𝖪𝖢𝗅{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\stackrel{400^{o}C}{\to }\mathrm{𝟥}𝖪𝖢𝗅{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{+}𝖪𝖢𝗅$ $𝖪𝖢𝗅{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}\stackrel{550-620{}^{o}C}{\to }𝖪𝖢𝗅\mathsf{+}\mathrm{𝟤}{𝖮}_{\mathrm{𝟤}}$

Reakcio 2

• Kalia klorato reakcias kun amonia sulfato en akvo-alkohola solvaĵo por formi amonian kloraton:

$\mathsf{(}𝖭{𝖧}_{\mathrm{𝟦}}{\mathsf{)}}_{\mathrm{𝟤}}𝖲{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{+}\mathrm{𝟤}𝖪𝖢𝗅{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\stackrel{}{\to }\mathrm{𝟤}𝖭{𝖧}_{\mathrm{𝟦}}𝖢𝗅{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\mathsf{+}{𝖪}_{\mathrm{𝟤}}𝖲{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}$

Reakcio 3

• En ĉeesto de kataliziloj (MnO₂, Fe₂O₃, CuO, ktp), kalia perklorato malkomponiĝas sub temperaturo pli malalta (Ŝablono:GdC):

$\mathrm{𝟤}𝖪𝖢𝗅{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\underset{Mn{O}_2}{\overset{150-300{}^{o}C}{\to }}\mathrm{𝟤}𝖪𝖢𝗅\mathsf{+}\mathrm{𝟥}{𝖮}_{\mathrm{𝟤}}$,

Reakcio 4

• Kalia klorato povas reduktiĝi per agado kun okzalata acido kaj aldono de sulfata acido kaj tiu reakcio estas uzata por produkti kloran dioksidon en laboratorio:

$\mathrm{𝟤}𝖪𝖢𝗅{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\mathsf{+}\underset{okzalataacido}{H_2{C}_2{O}_4}\stackrel{Sulfataacido}{\to }\underset{kaliakarbonato}{K_{2}C{O}_3}\mathsf{+}\mathrm{𝟤}\underset{kloradioksido}{Cl{O}_2}\mathsf{\uparrow }\mathsf{+}𝖢{𝖮}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{\uparrow }\mathsf{+}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖮$

Reakcio 5

• Kalia klorato transformi karbonon en karbonan dioksidon kaj sulfuron en sulfuran dioksidon:

$\mathrm{2}\mathrm{K}\mathrm{C}\mathrm{l}{\mathrm{O}}_{\mathrm{3}}\mathrm{+}\mathrm{3}\mathrm{C}\mathrm{\to }\mathrm{2}\mathrm{K}\mathrm{C}\mathrm{l}\mathrm{+}\mathrm{3}\mathrm{C}{\mathrm{O}}_{\mathrm{2}}$ $\mathrm{2}\mathrm{K}\mathrm{C}\mathrm{l}{\mathrm{O}}_{\mathrm{3}}\mathrm{+}\mathrm{3}\mathrm{S}\mathrm{\to }\mathrm{2}\mathrm{K}\mathrm{C}\mathrm{l}\mathrm{+}\mathrm{3}\mathrm{S}{\mathrm{O}}_{\mathrm{2}}$

Reakcio 6

• En 1816, la aŭstra grafo kaj kemiisto, Friedrich von Stadion (1774-1821), preparis kalian perkloraton traktante la kalian kloraton kun sulfata acido, lasante la miksaĵon resti dum 24 horoj kun ofta agitado, laŭ la jena reakcio:

$\mathrm{3}\mathrm{K}\mathrm{C}\mathrm{l}{\mathrm{O}}_{\mathrm{3}}\mathrm{+}\mathrm{2}{\mathrm{H}}_{\mathrm{2}}\mathrm{S}{\mathrm{O}}_{\mathrm{4}}\mathrm{\to }\mathrm{K}\mathrm{C}\mathrm{l}{\mathrm{O}}_{\mathrm{4}}\mathrm{+}\mathrm{2}\mathrm{K}\mathrm{H}\mathrm{S}{\mathrm{O}}_{\mathrm{4}}\mathrm{+}{\mathrm{H}}_{\mathrm{2}}\mathrm{O}\mathrm{+}\mathrm{2}\mathrm{C}\mathrm{l}{\mathrm{O}}_{\mathrm{2}}$

Literaturo

• Make Potassium Chlorate from Bleach
• Make Potassium Chlorate by Electrolysis
• Amazing Reaction: Potassium Chlorate and Sugar
• Material Safety Data Sheet Ŝablono:Webarchiv
• Chemical Book
• DrugBank