Hipojodita acido

Hipojodita acido
Kemia strukturo de la Hipojodita acido
3D Kemia strukturo de la Hipojodita acido
CAS-numero-kodo	14332-21-9
ChemSpider kodo	109942
PubChem-kodo	123340
Fizikaj proprecoj
Kemia formulo	HIO
Molmaso	143.89 g mol−1
Smiles	IO
Acideco (pKa)	10,64
Danĝero Ŝablono:Danĝerosimboloj
GHS etikedigo de kemiaĵoj
GHS Damaĝo-piktogramo	Ŝablono:GHS Piktogramo
GHS Signalvorto	Damaĝa substanco
GHS Deklaroj pri damaĝoj	Ŝablono:H-Frazoj
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj	Ŝablono:P-Frazoj
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo (Ŝablono:GdC kaj 100 kPa)

Hipojodita acido, hipojodito de hidrogeno aŭ HIO estas neorganika malforta oksoacido, kies konjuga bazo estas la hipojodita anjono (IO⁻). Saloj de hipojodita acido estiĝas per traktado de jodo kun alkaloj, kiu rapide disproporcias estigante jodidojn kaj jodatojn.

I₂ + 2 KOH → 2 KIO + H₂

Teorie, hipojodita acido estas potenca malinfektilo pro tio ke ĝi prezentas multe da analogio kun la hipoklorita acido. Tre eble ĝi estas la aktiva principo respondeca pri la malinfekteco de parto da jodosolvaĵo uzata en la medicina medio konata kiel jodopovidono.

Sintezoj

Sintezo 1

• Hipojodita acido estiĝas pere de jona dissociiĝo inter jodo kaj akvo:

$\stackrel{\pm 0}{I}{}_{\mathrm{2}}\mathrm{+}{\mathrm{H}}_{\mathrm{2}}\mathrm{O}\mathrm{\rightleftharpoons }\mathrm{H}\stackrel{-1}{I}\mathrm{+}\stackrel{+1}{HIO}$

Sintezo 2

• Ĉeeste de hidrarga oksido la sintezo turniĝas plejmulte dekstren kun plej bona rendimento:

$\mathrm{2}{\mathrm{I}}_{\mathrm{2}}\mathrm{+}\mathrm{3}\mathrm{H}\mathrm{g}\mathrm{O}\mathrm{+}{\mathrm{H}}_{\mathrm{2}}\mathrm{O}\mathrm{\to }\mathrm{H}\mathrm{g}{\mathrm{I}}_{\mathrm{2}}\mathrm{+}\mathrm{2}\mathrm{H}\mathrm{g}\mathrm{O}\mathrm{+}\mathrm{2}\mathrm{H}\mathrm{I}\mathrm{O}$

Sintezo 3

• Hipojodita acido estas malstabila kaj makomponiĝas en jodata acido kaj libera jodo:

$\mathrm{𝟧}𝖧𝖨𝖮\mathsf{\to }𝖧𝖨{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\mathsf{+}\mathrm{𝟤}{𝖨}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{+}\mathrm{𝟤}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖮$

Sintezo 4

• Hipojodita acido suferas misproporcion per estigo de jodida acido kaj jodata acido:

$\mathrm{3}\stackrel{+1}{HIO}\mathrm{⟶}\mathrm{2}\mathrm{H}\stackrel{-1}{I}\mathrm{+}\stackrel{+5}{HIO}{}_{\mathrm{3}}$

Sintezo 5

• Kunproporcio de jodida acido kaj jodata acido:

$\mathrm{5}\mathrm{H}\stackrel{-1}{I}\mathrm{+}\stackrel{+5}{HIO}{}_{\mathrm{3}}\mathrm{⟶}\mathrm{3}\stackrel{\pm 0}{I}{}_{\mathrm{2}}\mathrm{+}\mathrm{3}{\mathrm{H}}_{\mathrm{2}}\mathrm{O}$

Sintezo 6

Misproporcio de hipojodita acido al jodo kaj jodata acido.

$\mathrm{5}\stackrel{+1}{HIO}\mathrm{⟶}\mathrm{2}\stackrel{\pm 0}{I}{}_{\mathrm{2}}\mathrm{+}\stackrel{+5}{HIO}{}_{\mathrm{3}}\mathrm{+}\mathrm{2}{\mathrm{H}}_{\mathrm{2}}\mathrm{O}$

Literaturo

• Inorganic Chemistry, Egon Wiberg, Nils Wiberg
• Inorganic chemistry, E.J. Holmyard
• Chemistry: Principles and Reactions, William Masterton, Cecile Hurley
• Advanced Inorganic Chemistry, Volume 1, Satya Prakash
• Advances in Carbohydrate Chemistry, Volume 3
• Iodine Chemistry and Applications, Tatsuo Kaiho

Mineralaj acidoj

Halogenidaj acidoj
HF	Fluorida acido	HCl	Klorida acido	HBr	Bromida acido	HI	Jodida acido
HFO	Hipofluorita acido	HClO	Hipoklorita acido	HBrO	Hipobromita acido	HIO	Hipojodita acido
HFO2	Fluorita acido	HClO2	Klorita acido	HBrO2	Bromita acido	HIO2	Jodita acido
HFO3	Fluorata acido	HClO3	Klorata acido	HBrO3	Bromata acido	HIO3	Jodata acido
HFO4	Perfluorata acido	HClO4	Perklorata acido	HbrO4	Perbromata acido	HIO4	Perjodata acido