Glikolaldehido
Ŝablono:Vidu ankaŭ
Ŝablono:Tabela informkesto
| Glikolaldehido | |
| Kemia formulo | |
Glikolaldehido | |
| CAS-numero-kodo | 141-46-8 |
| ChemSpider kodo | 736 |
| PubChem-kodo | 756 |
| Fizikaj proprecoj | |
| Aspekto | senkolora, dolĉa kaj higroskopa solidaĵo |
| Molmaso | 60,05256 g mol−1 |
| Denseco | 1,366 g/cm−3[1] |
| Fandpunkto | 97Ŝablono:GdC [2] |
| Bolpunkto | 191,3Ŝablono:GdC [3] |
| Refrakta indico | Ŝablono:Refraktindico |
| Acideco (pKa) | 13,34 |
| Ekflama temperaturo | 42Ŝablono:GdC [4] |
| Solvebleco | Akvo:solvebla Solvebla en etanolo, malmulte solvebla en duetila etero kaj likva amoniako, nesolvebla en organikaj nepolaraj solvantoj. |
| Mortiga dozo (LD50) | 280 mg/kg (buŝe) |
| GHS etikedigo de kemiaĵoj | |
| GHS Damaĝo Piktogramo | |
| GHS Signalvorto | Averto |
| GHS Deklaroj pri damaĝoj | Ŝablono:H-Frazoj |
| GHS Deklaroj pri antaŭgardoj | Ŝablono:P-Frazoj |
(25 Ŝablono:GdC kaj 100 kPa) | |
Glikolaldehido aŭ glikola aldehido estas organika kombinaĵo rezultanta per reduktado de la glikolata acido. Ĝi estas senkolora, dolĉa kaj higroskopa solidaĵo, solvebla en akvo, etanolo, malmulte solvebla en duetila etero kaj likva amoniako, kaj nesolvebla en organikaj nepolaraj solvantoj. Ĝi prezentas metanolan grupon ligitan al aldehida grupo. Glikolaldehido estas nearomata aldehido kaj posedas 2 karbonatomojn, 4 hidrogenatomojn kaj 2 oksigenatomojn. Glikolaldehido uzatas en kemiaj sintezoj kaj en la preparado de farmaciaĵoj kaj industriaĵoj.
Glikolaldehido ne havas malsimetrian karbonatomon (kirala centro), tiel ke stereoizomeroj estas forestantaj. En la kristala stato, glikolaldehido ekzistas kiel cikla dimero, kiu, kiam dissolvita en akvo, diseriĝas en monomerajn molekulojn.

La 23-an de oktobro 2015, esploristoj de la Observatorio de Parizo anoncis la malkovron de glikolaldehido kaj etilalkoholo sur Kometo Lovejoy, la unua tia identigo de tiuj substancoj en kometo.
Sintezoj
Sintezo 1
- Preparado de la glikolaldehido per reduktado de la glikolata acido:
Sintezo 2
- Preparado de la glikolaldehido per oksidado de la etilena glikolo:
Sintezo 3
- Preparado de la glikolaldehido per hidrolizo de kloroacetaldehido:
Sintezo 4
- Preparado de la glikolaldehido per traktado de klorometanolo kaj formaldehido: