Dunatria fosfito

Dunatria hidrogena fosfito
Kemia strukturo de la Dunatria hidrogena fosfito
3D Kemia strukturo de la Dunatria hidrogena fosfito
Kemia formulo	Na2HPO3
CAS-numero-kodo	13517-23-2 13517-23-2 (kvinhidrata)
ChemSpider kodo	21106436
PubChem-kodo	6336603
Fizikaj proprecoj
Aspekto	Blanka solido
Molmaso	125.95887056 g mol−1
Smiles	O=P([O-])([O-])[H].[Na+].[Na+] [H+].[Na+].[Na+].[O-]P([O-])[O-]
Solvebleco	Akvo:Solvebla
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero Ŝablono:Danĝerosimboloj
GHS etikedigo de kemiaĵoj
GHS Damaĝo-piktogramo	Ŝablono:GHS Piktogramo
GHS Signalvorto	Damaĝa substanco
GHS Deklaroj pri damaĝoj	Ŝablono:H-Frazoj
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj	Ŝablono:P-Frazoj
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo (Ŝablono:GdC kaj 100 kPa)

Dunatria hidrogena fosfito, bifosfito de natrio dubaza aŭ Na₂HPO₃ estas kemia substanco derivita el fosfita acido kaj natria hidroksido ĝenerale sub la formo kvinhidrata. Kiel ĝia nomo sugestas, ĝi havas unu hidrogenatomon jonigeblan tiel kiel la natria bikarbonato. Ĝi estas toksa salo samkiel ĉiuj fosfitoj, kiuj prezentas fosforan oksidonombron +3 kaj do ĝi havas reduktigajn proprecojn. Ĝi same uzatas kiel herbicido, pesticido kaj fungicido.

Sintezoj

Sintezo 1

• Dissolvado de blanka fosforo kun varma solvaĵo de natria hidroksido koncentrita:

${𝖯}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{+}\mathrm{𝟪}𝖭𝖺𝖮𝖧\mathsf{+}\mathrm{𝟦}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖮\stackrel{100^{o}C}{\to }\mathrm{𝟦}𝖭{𝖺}_{\mathrm{𝟤}}𝖧\mathsf{(}𝖯{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\mathsf{)}\mathsf{+}\mathrm{𝟨}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{\uparrow }$

Sintezo 2

• Dissolvado de dufosfora trioksido kaj koncentrita alkalo:

$\mathrm{𝟤}{𝖯}_{\mathrm{𝟤}}{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\mathsf{+}\mathrm{𝟨}𝖭𝖺𝖮𝖧\stackrel{}{\to }\mathrm{𝟤}𝖭{𝖺}_{\mathrm{𝟤}}𝖧\mathsf{(}𝖯{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\mathsf{)}\mathsf{+}𝖭{𝖺}_{\mathrm{𝟤}}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{(}𝖯{𝖮}_{\mathrm{𝟧}}\mathsf{)}\mathsf{+}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖮$

Sintezo 3

• Neŭtraligo de fosfita acido en alkala medio:

${𝖧}_{\mathrm{𝟥}}\mathsf{(}𝖯{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\mathsf{)}\mathsf{+}\mathrm{𝟤}𝖭𝖺𝖮𝖧\stackrel{}{\to }𝖭{𝖺}_{\mathrm{𝟤}}𝖧\mathsf{(}𝖯{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\mathsf{)}\mathsf{+}\mathrm{𝟤}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖮$

Sintezo 4

• Reakcio inter fosfora triklorido kaj alkalo:

$𝖯𝖢{𝗅}_{\mathrm{𝟥}}\mathsf{+}\mathrm{𝟧}𝖭𝖺𝖮𝖧\stackrel{}{\to }𝖭{𝖺}_{\mathrm{𝟤}}𝖧\mathsf{(}𝖯{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\mathsf{)}\mathsf{+}\mathrm{𝟥}𝖭𝖺𝖢𝗅\mathsf{+}\mathrm{𝟤}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖮$

Reakcioj

Reakcio 1

• Kiam hejtata, ĝi malkomponiĝas en kristalan fosfinon, natrian pirofosfaton kaj natrian fosfaton:

$\mathrm{𝟪}𝖭{𝖺}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{(}𝖯𝖧{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\mathsf{)}\mathsf{\cdot }\mathrm{𝟧}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖮\stackrel{120-250^{o}C}{\to }𝖭{𝖺}_{\mathrm{𝟦}}{𝖯}_{\mathrm{𝟤}}{𝖮}_{\mathrm{𝟩}}\mathsf{+}\mathrm{𝟦}𝖭{𝖺}_{\mathrm{𝟥}}𝖯{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{+}\mathrm{𝟤}𝖯{𝖧}_{\mathrm{𝟥}}\mathsf{\uparrow }\mathsf{+}\mathrm{𝟨}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖮$

Reakcio 2

• Pere de troo da fosfita acido ĝi estigas dubazan natrian salon de fosfita acido:

$𝖭{𝖺}_{\mathrm{𝟤}}𝖧\mathsf{(}𝖯{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\mathsf{)}\mathsf{+}{𝖧}_{\mathrm{𝟥}}\mathsf{(}𝖯{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\mathsf{)}\stackrel{0^{o}C}{\to }\mathrm{𝟤}𝖭𝖺{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{(}𝖯{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\mathsf{)}$

Reakcio 3

• Natria fosfito dubaza reakcias kun reduktagentoj:

$𝖭{𝖺}_{\mathrm{𝟤}}𝖧\mathsf{(}𝖯{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\mathsf{)}\mathsf{+}\mathrm{𝟥}𝖭𝖺𝖮𝖧\mathsf{+}𝖡{𝗋}_{\mathrm{𝟤}}\stackrel{}{\to }𝖭{𝖺}_{\mathrm{𝟥}}𝖯{𝖮}_{\mathrm{𝟦}}\mathsf{+}\mathrm{𝟤}𝖭𝖺𝖡𝗋\mathsf{+}\mathrm{𝟤}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖮$

Reakcio 4

• Ĝi same partoprenas en reakcioj per duobla interŝanĝo:

$𝖭{𝖺}_{\mathrm{𝟤}}𝖧\mathsf{(}𝖯{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\mathsf{)}\mathsf{+}\mathrm{𝟤}𝖠𝗀𝖭{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\stackrel{}{\to }𝖠{𝗀}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{(}𝖯𝖧{𝖮}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{)}\mathsf{\downarrow }\mathsf{+}\mathrm{𝟤}𝖭𝖺𝖭{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}$

Literaturo

• Chemical Book
• United States Environmental Protection AgencyŜablono:404
• ChemNet Ŝablono:Webarchiv
• GuideChem
• The Pearson Guide to Objective Chemistry for the AIEEE, Singhal Atul
• Surface Characteristics of Fibers and Textiles, Christopher Pastore, Paul Kiekens
• Industrial Exploitation of Microorganisms, R. Saravanamuthu