Kalia kobaltonitrito

Kalia heksa-nitro-kobaltato
Plata kemia strukturo de la Kalia kobalto-nitrito
Flavaj kristaloj de Kalia kobalto-nitrito
Aliaj pigmentoj de kobalto
Kobalto-verdo
Kobalto-bluo
Alternativa(j) nomo(j)
Heksa-nitro-kobaltato de kalio Kobalto-flavo Kalia heksa-nitro-kobaltato Aŭreolino Salo de Fischer Kalia kobalto-nitrito Kobalto-nitrito de kalio
Kemia formulo	Ŝablono:KemiaFormulo
CAS-numero-kodo	13782-01-9
ChemSpider kodo	21428517
PubChem-kodo	25022080
Fizikaj proprecoj
Aspekto	flavoranĝaj kristaloj
Molmaso	470273 g·mol−1
Denseco	2,6g cm−3
Solvebleco	Akvo:Nesolvebla
Mortiga dozo (LD50)	150 mg/kg (buŝe)
Sekurecaj Indikoj
Riskoj	R8 R36/37/38 R42 R43
Sekureco	S17 S26 S36/37
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero Ŝablono:Danĝerosimboloj
GHS Damaĝo Piktogramo	Ŝablono:GHS PiktogramoŜablono:GHS Piktogramo
GHS Signalvorto	Damaĝa substanco
GHS Deklaroj pri damaĝoj	Ŝablono:H-Frazoj
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj	Ŝablono:P-Frazoj
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo (Ŝablono:GdC kaj 100 kPa)

Kalia kobalto-nitrito aŭ K₃[Co(NO₂)₆] estas neorganika kompleksa salo de kobalto, flava kristalo, nesolvebla en akvo, uzata kiel flava pigmento en farboj kaj en analiza kemio, por kvanta identigo de la jono kalio (K⁺), kiu precipitiĝas kiel flava solidaĵo.

La salo prezentas trianjonan kunordigan komplekson, kie la kobaltatomo ligiĝas al ses nitritaj grupoj (-NO₂), estigante oktoedran molekulan geometrion. Ĉi-kombinaĵo estis unue priskribita en 1848 de la german kemiisto Nikolaus Wolfgang Fischer (1782-1850).

En 1852, aparte laborante, la franca kemiisto Édouard Saint-Evre publikigis detalan raporton pri la fabrikado de tiu pigmento kaj sugestis ĝian uzon por la plastartoj. En la 19-a jarcento la franca kemiisto Michel-Eugène Chevreul (1786-1889) ankaŭ studis la flavajn pigmentojn por ĝia kemia identigo.

Sintezoj

Sintezo 1

• Preparado de heksa-nitro-kobaltato de kalio per interagado de kalia nitrito, trioksido de kobalto kaj nitrata acido:

$\mathrm{6}\mathrm{K}\mathrm{N}{\mathrm{O}}_{\mathrm{2}}\mathrm{+}\mathrm{C}{\mathrm{o}}_{\mathrm{2}}{\mathrm{O}}_{\mathrm{3}}\mathrm{+}\mathrm{6}\mathrm{H}\mathrm{N}{\mathrm{O}}_{\mathrm{3}}\mathrm{⟶}$ $\mathrm{2}{\mathrm{K}}_{\mathrm{3}}{\mathrm{[}\mathrm{C}\mathrm{o}\mathrm{(}\mathrm{N}{\mathrm{O}}_{\mathrm{2}}\mathrm{)}}_{\mathrm{6}}\mathrm{]}\mathrm{+}\mathrm{3}{\mathrm{H}}_{\mathrm{2}}\mathrm{O}$

Sintezo 2

• Preparado de kalia heksanitrokobaltato per interagado de natria nitrito, kobalta II nitrato kaj acetata acido. Poste, oni aldonas kalian nitraton kiu precipitigas nesolveblajn flavajn kristalojn:

$\mathrm{2}\mathrm{4}\mathrm{N}\mathrm{a}\mathrm{N}{\mathrm{O}}_{\mathrm{2}}\mathrm{+}\mathrm{4}\mathrm{C}\mathrm{o}\mathrm{(}\mathrm{N}{\mathrm{O}}_{\mathrm{3}}{\mathrm{)}}_{\mathrm{2}}\mathrm{+}\mathrm{4}\mathrm{C}{\mathrm{H}}_{\mathrm{3}}\mathrm{C}\mathrm{O}\mathrm{O}\mathrm{H}\mathrm{+}{\mathrm{O}}_{\mathrm{2}}\mathrm{⟶}$ $\mathrm{4}\mathrm{N}{\mathrm{a}}_{\mathrm{3}}\mathrm{[}\mathrm{C}\mathrm{o}\mathrm{(}\mathrm{N}{\mathrm{O}}_{\mathrm{2}}{\mathrm{)}}_{\mathrm{6}}\mathrm{]}\mathrm{+}\mathrm{8}\mathrm{N}\mathrm{a}\mathrm{N}{\mathrm{O}}_{\mathrm{3}}\mathrm{+}\mathrm{4}\mathrm{C}{\mathrm{H}}_{\mathrm{3}}\mathrm{C}\mathrm{O}\mathrm{O}\mathrm{N}\mathrm{a}\mathrm{+}\mathrm{2}{\mathrm{H}}_{\mathrm{2}}\mathrm{O}$ $\mathrm{N}{\mathrm{a}}_{\mathrm{3}}\mathrm{[}\mathrm{C}\mathrm{o}\mathrm{(}\mathrm{N}{\mathrm{O}}_{\mathrm{2}}{\mathrm{)}}_{\mathrm{6}}\mathrm{]}\mathrm{+}\mathrm{3}\mathrm{K}\mathrm{N}{\mathrm{O}}_{\mathrm{3}}\mathrm{⟶}{\mathrm{K}}_{\mathrm{3}}\mathrm{[}\mathrm{C}\mathrm{o}\mathrm{(}\mathrm{N}{\mathrm{O}}_{\mathrm{2}}{\mathrm{)}}_{\mathrm{6}}\mathrm{]}\mathrm{\downarrow }\mathrm{+}\mathrm{3}\mathrm{N}\mathrm{a}\mathrm{N}{\mathrm{O}}_{\mathrm{3}}$

Sintezo 3

• Preparado de kalia heksanitrokobaltato per interagado de kalia nitrito, kolbata II klorido kaj acetata acido:

$\mathrm{C}\mathrm{o}\mathrm{C}{\mathrm{l}}_{\mathrm{2}}\mathrm{+}\mathrm{7}\mathrm{K}\mathrm{N}{\mathrm{O}}_{\mathrm{2}}\mathrm{+}\mathrm{2}\mathrm{C}{\mathrm{H}}_{\mathrm{3}}\mathrm{C}\mathrm{O}\mathrm{O}\mathrm{H}\mathrm{⟶}{\mathrm{K}}_{\mathrm{3}}\mathrm{[}\mathrm{C}\mathrm{o}\mathrm{(}\mathrm{N}{\mathrm{O}}_{\mathrm{2}}{\mathrm{)}}_{\mathrm{6}}\mathrm{]}$ $\mathrm{+}\mathrm{2}\mathrm{K}\mathrm{C}\mathrm{l}\mathrm{+}\mathrm{2}{\mathrm{H}}_{\mathrm{3}}\mathrm{C}\mathrm{-}\mathrm{C}\mathrm{O}\mathrm{O}\mathrm{K}\mathrm{+}\mathrm{N}\mathrm{O}\mathrm{+}{\mathrm{H}}_{\mathrm{2}}\mathrm{O}$

Literaturo

• Cobalt Complexes
• Preparado de Heksanitrokobaltato de kalio
• Chemistry Fanatics
• A Text Book of Inorganic Chemistry
• Gardner's Commercially Important Chemicals
• Bulletin, Volume 27