Natria klorito

Natria klorito
Kemia strukturo de la Natria klorito
3D Kemia strukturo de la Natria klorito
Blankaj kristaloj de natria klorito
Alternativa(j) nomo(j)
Klorito de natrio Natria salo de klorita acido
Kemia formulo	NaClO2
CAS-numero-kodo	7758-19-2 49658-21-1(trihidrata)
ChemSpider kodo	22860
PubChem-kodo	23668197
Fizikaj proprecoj
Aspekto	Blankaj sendoraj kristaloj
Molmaso	90.442 (anhidra) 144.487 (trihidrata) g mol−1
Denseco	2468 g/cm3
Fandopunkto	anhidra malkomponiĝas ĉe 180–Ŝablono:GdC trihidrata malkomponiĝas ĉe Ŝablono:GdC
Solvebleco	Akvo:75.8 g/100 mL (Ŝablono:GdC) 122 g/100 mL (Ŝablono:GdC)
Nesolvebleco	Metanolo: malmulte solvebla Etanolo:malmulte solvebla
Acideco (pKa)	10-11
Mortiga dozo (LD50)	350 mg/kg (muso, buŝa)
Ekflama temperaturo	Ne bruliva
Merck Index	15,8735
Sekurecaj Indikoj
Risko	R8 R22 R24 R26 R32 R34 R50
Sekureco	S17 S26 S36/37 S39 S45
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero Ŝablono:Danĝerosimboloj
GHS etikedigo de kemiaĵoj
GHS Damaĝo-piktogramo	Ŝablono:GHS Piktogramo
GHS Signalvorto	Averto
GHS Deklaroj pri damaĝoj	Ŝablono:H-Frazoj
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj	Ŝablono:P-Frazoj
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo (Ŝablono:GdC kaj 100 kPa)

Natria klorito, klorito de natrio aŭ NaClO₂ estas kemia neorganika kombinaĵo rezultanta el reakcio inter natria hidroksido kaj klorita acido. Ĝi estas iomete higroskopa, estigante kristalojn aŭ flokojn kiuj ne aglomeriĝas. Ĝi estas potenca oksidanto, tamen ĝi ne eksplodas per perkutado, escepte kiam en kontakto kun oksidebla materialo. Ĝi estas tre solvebla en akvo kaj ĝenerale produktas kristalojn trihidratajn, kiuj senhidratiĝas sub Ŝablono:GdC. Ĝi uzatas kiel blankigagento en tekstila industrio, fabrikado de paperpulpo kaj kiel malinfektilo.

Sintezo

• Ĝi estas sintezebla pere de reakcio inter klora duoksido kaj kaŭstika sodo

$𝖢𝗅{𝖮}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{+}\mathrm{𝟤}𝖭𝖺𝖮𝖧\stackrel{}{\to }𝖭𝖺𝖢𝗅{𝖮}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{+}𝖭𝖺𝖢𝗅{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\mathsf{+}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖮$

• Ĝi estas sintezebla pere de reakcio inter klora duoksido kaj kaŭstika sodo

$\mathrm{𝟤}𝖢𝗅{𝖮}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{+}\mathrm{𝟤}𝖭𝖺𝖮𝖧\mathsf{+}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}{𝖮}_{\mathrm{𝟤}}\stackrel{}{\to }\mathrm{𝟤}𝖭𝖺𝖢𝗅{𝖮}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{+}{𝖮}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{\uparrow }\mathsf{+}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖮$

• Ĝi same prepareblas per traktado de klora duoksido kaj natria karbonato:

$𝖢𝗅{𝖮}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{+}𝖭{𝖺}_{\mathrm{𝟤}}𝖢{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\stackrel{}{\to }𝖭𝖺𝖢𝗅{𝖮}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{+}𝖭𝖺𝖢𝗅{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\mathsf{+}𝖢{𝖮}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{\uparrow }$

• Natria klorito estigas pere de reakcio tiner klorita acido kaj natria hidroksido:

$𝖧𝖢𝗅{𝖮}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{+}𝖭𝖺𝖮𝖧\stackrel{}{\to }𝖭𝖺𝖢𝗅{𝖮}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{+}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖮$

• aŭ pere de traktado de klora duoksido, karbono, natria hidroksido kaj kalcia hidroksido:

$\mathrm{𝟦}𝖢𝗅{𝖮}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{+}𝖢\mathsf{+}\mathrm{𝟦}𝖭𝖺𝖮𝖧\mathsf{+}𝖢𝖺\mathsf{(}𝖮𝖧{\mathsf{)}}_{\mathrm{𝟤}}\stackrel{}{\to }\mathrm{𝟦}𝖭𝖺𝖢𝗅{𝖮}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{+}𝖢𝖺𝖢{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\mathsf{\downarrow }\mathsf{+}\mathrm{𝟥}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖮$

Reakcioj

• La kristaloj facile senhidratiĝas per malmulte da hejtado:

$𝖭𝖺𝖢𝗅{𝖮}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{\cdot }\mathrm{𝟥}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖮\stackrel{37,4^{o}C}{\to }𝖭𝖺𝖢𝗅{𝖮}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{+}\mathrm{𝟥}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖮$

• Kiam forte hejtata, natria klorido suferas disproporcion:

$\mathrm{𝟥}𝖭𝖺𝖢𝗅{𝖮}_{\mathrm{𝟤}}\stackrel{180-200^{o}C}{\to }\mathrm{𝟤}𝖭𝖺𝖢𝗅{𝖮}_{\mathrm{𝟥}}\mathsf{+}𝖭𝖺𝖢𝗅$

• Per varma akvo, ĝi tute malkomponiĝas

$𝖭𝖺𝖢𝗅{𝖮}_{\mathrm{𝟤}}\stackrel{100^{o}C}{\to }𝖭𝖺𝖢𝗅\mathsf{+}{𝖮}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{\uparrow }$

• Ĝi estas forta oksidanto en acida medio:

$𝖭𝖺𝖢𝗅{𝖮}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{+}\mathrm{𝟦}𝖧𝖢𝗅\stackrel{}{\to }\mathrm{𝟤}𝖢{𝗅}_{\mathrm{𝟤}}\mathsf{\uparrow }\mathsf{+}𝖭𝖺𝖢𝗅\mathsf{+}\mathrm{𝟤}{𝖧}_{\mathrm{𝟤}}𝖮$

Aplikoj

La ĉefa uzo de natria klorito estas por produktado de klora duoksido kiel blankigagento en tekstila industrio kaj fabrikado de paperpulpo. Ĝi same uzatas kiel malinfektilo por akvotraktado en urbaj instalaĵoj post konvertado al klora duoksido. Iu avantaĝo de ĉi-metodo, kompare al la plej uzata kloro, estas na neproduktado de organikaj infektaĵoj, malpermesante produktadon de trihalometanoj tiel kiel kloroformo. Klora duoksido estigita el natria klorito estas aprobata de FDA sub kelkaj kondiĉoj kiel akva malinfektilo por lavado de fruktoj, vegetaloj kaj hejmuzoj.

Kombinita kun zinka klorido, natria klorito ankaŭ trovas uzon kiel komponanto en terapeŭtikaj substancoj, buŝlavado, dentrokremoj, ĝelaĵoj, buŝaj sprajiloj, konservantoj de okulgutoj, kaj por purigo de solvaĵoj por kontakto-lensoj.

Historio

La unuaj kloritoj estis unue identigitaj de Millon antaŭ pli ol cent jaroj. Li estigis alkalan absorbaĵon de verda-flaveca gaso formita per parta reduktiĝo de kloro. Millon kredis ke li estis produktinta gason enhavantan la kloran trioksidon aŭ Cl₂₃. Tamen, la formulaĵo de Millon ne estis akceptita, kaj en 1881, Garzarolli-Thurnlackh elmontris ke la gaso tiam konata kiel gaso de Millon verdire estis miksaĵo de klora duoksido kaj kloro. La klorito estis rezulto el hidrolizo de la klora duoksido kiu donas sammoluman miksaĵon de klorito kaj klorato.

En 1921, E. Schmidt malkovris ke la celulozaj fibroj povas puriĝi per uzo de klora duoksido. Bedaŭrinde, klora duoksido estas forte eksplodema en altaj koncentriĝoj. Do, la malkovrintoj komencis serĉi pli sekurajn kaj ekonomiajn manierojn pri produktado de klora duoksido por blankigaj celoj. La unua kompanio kiu enkondukis natrian kloriton tiucele estis Mathieson Chemical Corporation. En 1960, natria klorito fariĝis la norma materialo en Usono anstataŭingante la hidrogenon. En la sekvaj jaroj aliaj uzoj por natria klorito estis malkovritaj.

Literaturo

• Sigma AldrichŜablono:404
• Health Science Ŝablono:Webarchiv
• MadeHow
• Live Strong
• ACS Publications
• Chemical Book