Krotonaldehido

Ŝablono:Vidu ankaŭ Ŝablono:Tabela informkesto

Krotonaldehido

Plata kemia strukturo de la Krotonaldehido

Tridimensia strukturo de la Krotonaldehido
Alternativa(j) nomo(j)
Krotonata aldehido β-metakroleino β-metilakroleino 2-Butenalo Propilena aldehido
Kemia formulo	Ŝablono:KemiaFormulo
CAS-numero-kodo	4170-30-3 123-73-9 15798-64-8
ChemSpider kodo	394562
PubChem-kodo	447446
Merck Index	15,2587
Fizikaj proprecoj
Aspekto	senkolora likvaĵo kun akra sufokiga odoro
Molmaso	70.09 g·mol⁻¹
Denseco	0.846 g cm⁻³
Fandpunkto	Ŝablono:GdC
Bolpunkto	Ŝablono:GdC
Refrakta indico	Ŝablono:Refraktindico
Ekflama temperaturo	Ŝablono:GdC
Memsparka temperaturo	Ŝablono:GdC
Solvebleco	Akvo:18.1 g/100 ml
Mortiga dozo (LD50)	80 mg/kg (buŝe)
Sekurecaj Indikoj
Risko	R11 R24/25 R37/38 R41 R48/22 R50 R61
Sekureco	S26 S28 S36/37/38/ S45 S61
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero Ŝablono:Danĝerosimboloj Ŝablono:Danĝerosimboloj
GHS etikedigo de kemiaĵoj^[1]
GHS Damaĝo-piktogramo	Ŝablono:GHS Piktogramo Ŝablono:GHS Piktogramo Ŝablono:GHS Piktogramo
GHS Signalvorto	Damaĝa substanco
GHS Deklaroj pri damaĝoj	Ŝablono:H-Frazoj
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj	Ŝablono:P-Frazoj
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo (Ŝablono:GdC kaj 100 kPa)

Krotonaldehido estas kemia komponaĵo, larmiga likvaĵo malmulte solvebla en akvo kaj miksebla en organikaj solvantoj. Kiel nesaturita aldehido, la krotonaldehido estas multeuza peranto en organikaj sintezoj, kiel surfaktanto, paperfabrikado, insekticido, ledotanado, ktp.. Ĝi nature okazas en pluraj nutraĵoj tia kia la sojoleo.

Krotonata aldehido eksplode reakcias kun oksidigiloj: reakcio kun nitrata acido rezultas en spontanea sparkigo. Kontakte kun fortaj acidoj kaj bazoj, la krotonaldehido spertas ekzoterman kondensiĝan reakcion. Reakcio kun la 1,3-butadueno estas aparte eksplodema.

Kvankam milde malpli toksa, la krotonaldehido kemie kaj toksologie similas al akroleino, kiu estas taksata kiel ekstreme toksa per inhalado kaj irita al okuloj. Tiel kiel la akroleino, ĝiaj vaporoj kaŭzas seriozajn kaj dolorajn okuliritojn, damaĝo al korneo, larmigado, irito de la nazalaj membranoj, pulminflamo (plenigo de pulmoj kun fluidaĵoj) kaj gastrointestaj damaĝoj kiam ingestita.

Sintezo

Preparado de krotoanaldehido ekde la acetaldehido en ĉeesto de natria hidroksido sub milda temperaturo. La 3-hidrokso-butanalo estiĝas per aldola kondensiĝo. En dua etapo, ĝi reakcias kun acetata acido kun akvoforigo por doni krotonaldehidon:^[2]