Vidi fonton por Magneta momanto

La '''magneta momanto''' <math>\vec{m}</math> en fiziko estas vektora grando, kiu mezuras la intenson de [[Magneta dupoluso|magneta dupoluso]]. 

Al magneta momanto en ekstera [[Magnetismo|magneta kampo]] kun [[Magneta fluksdenso|fluksdenso]] <math>\vec{B}</math> agas la [[Torda momanto|tordmomanto]]
:<math>\vec M = \vec m \times \vec B\,,</math> 
kiu turnas ĝin al la direkto de la kampo. Ĝia [[potenciala energio]] dependas de la angulo <math>\theta </math> inter la direkto de la kampo direkto kaj la magneta momanto:
:<math>E_{\text{pot}} = -\vec m \cdot \vec B \equiv -m \, B \cos \theta.</math>
Gravaj ekzemploj estas la [[Kompaso|kompasonadlo]] kaj la [[elektromotoro]].

La [[mezurunuo]] de la magneta momanto en la [[Internacia sistemo de unuoj|internacia sistemo de unuoj (SI)]] estas [[Ampero|A]]·[[Metro|m]]<sup>2</sup>. 

== Origino ==
* La origino de magneta momanto povas esti [[elektra kurento]]: 
: La [[kurenta denseco]] <math>\vec{\jmath} \, (\vec r)</math> havas magnetan momanton 
::<math> \vec{m} = \frac{1}{2} \int \mathrm{d}^3r \left[ \vec{r} \times \vec{\jmath} \, (\vec{r}) \right] .</math>

: Por ebena volvaĵo el tio ĉi rezultas 
::<math>m = I \cdot A,</math>

: kie <math>A</math> estas la areo ĉirkaŭfluata de <math>I</math>. 

: Ĉi-tio estas, en [[elektrotekniko]] la bazo por [[Generatoro|generatoroj]], motoroj kaj [[Elektromagneto|elektromagnetoj]]. 

* [[Partiklo|Partikloj]] kun propra angula movokvanto ([[Spino (fiziko)|Spino]]) <math>\vec s</math> havas magnetan momenton

::<math> \vec{m} = \gamma \vec{s} .</math>

:<math>\gamma</math> estas nomata giromagneta interrilato . Ekzemploj estas [[Elektrono|elektronoj]], kiuj per paraleligo de iliaj magnetaj momantoj, ekigas la [[Feromagneta substanco|feromagnetism]]<nowiki/>on de la [[Kemia elemento|elementoj]] de la [[Elemento de grupo 8|fera grupo]] kaj la [[Rara tero|raraj teroj]] .

[[Kategorio:Magnetismo]]
[[Kategorio:Fizika kvanto]]