Vidi fonton por 1-Dekino

{{Vidu ankaŭ|1-Nonino|2-Dekino|3-Dekino|4-Dekino|5-Dekino|1-Undekino}}
{{Tabela informkesto|Informkesto kemia substanco}} 
{| class="wikitable floatright" width=10%
|-style="background: yellow; color: white"
|colspan="2" style="text-align: center;"|<span style="text-shadow:gray 4px 4px 2px;"><font face="Arial" color="blue"><span style="font-size:200%;">Oktilacetileno</span></span>
|-
||[[Kemia formulo]]||<center><span style="font-size:300%;"> <span style="text-shadow:gray 4px 4px 2px;"><font face="Trebuchet MS" color="blue"><b>C<sub>8</sub>H<sub>14</sub></b></font></span></span></center>
|-
|colspan="2" style="text-align: center;"|<center>[[Dosiero:1-Decyne sticks.png|300px|1-Dekino]]</center>
|- style="background: green; color: white"
|colspan="2" style="text-align: center;" |<center>'''Bastona kemia strukturo de la <br>1-Dekino'''</center>
|-
|colspan="2" style="text-align: center;"|<center>[[Dosiero:1-Decyne 3D.png|300px|1-Dekino]]</center>
|- style="background: green; color: white"
|colspan="2" style="text-align: center;" |<center>'''Tridimensia kemia strukturo de la 1-Dekino'''</center>
|-
|[[CAS-numero|CAS-numero-kodo]]||[https://commonchemistry.cas.org/detail?cas_rn=764-93-2 764-93-2]<br>
|-
|[[ChemSpider|ChemSpider kodo]]||[http://www.chemspider.com/Chemical-Structure.12456.html 12456]
|-
|[[PubChem|PubChem-kodo]]||[https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/compound/12997 12997]
|- style="background: green; color: white"
|colspan="2" style="text-align: center;" |'''Fizikaj proprecoj'''
|-
|[[Aspekto]]||senkolora aŭ flava, brulema likvaĵo<ref>[https://www.chembk.com/en/chem/1-Decyne Chembk]</ref>
|-
|[[Molmaso]]||138,25292 g mol<sup>−1</sup>
|-
|[[Denseco]]||0,766 g/cm<sup>−3</sup><ref>[https://m.chemicalbook.com/ProductChemicalPropertiesCB3854268_EN.htm Chemical Book]</ref>
|-
|[[Fandpunkto]]||-44{{GdC|}} <ref>[https://comptox.epa.gov/dashboard/chemical/properties/DTXSID60870766 EPA United States Environmental Protection Agency]</ref>
|-
|[[Bolpunkto]]||173,4°C <ref>[https://www.chemsrc.com/en/cas/764-93-2_1057838.html Chemsrc]</ref>
|-
|[[Refrakta indico]]||{{refraktindico|T=20|λ=761|k=4.0|1.4340}}
|-
|[[Ekflama temperaturo]]||50{{GdC|}} <ref>[https://www.chemnet.com/cas/supplier.cgi?terms=764-93-2&l=en&exact=dict&f=plist&mark=&submit.x=0&submit.y=0 Chemnet]</ref>
|-
|[[Solvebleco]]||[[Akvo]]:<1 x 10<sup>-3</sup> g/L
|-
|[[Mortiga dozo (LD50)]]||>2000 mg/kg (buŝe)
|- style="background: yellow; color: black"
|colspan="2" style="text-align: center;" |[[GHS pri klasado kaj etikedado de kemiaĵoj|'''GHS etikedigo de kemiaĵoj''']]  
|-
|[[GHS Damaĝo-piktogramoj|GHS Damaĝo Piktogramo]]||<center>{{GHS Piktogramo|02|05}}{{GHS Piktogramo|07|09}}
|-
|[[GHS pri klasado kaj etikedado de kemiaĵoj|GHS Signalvorto]]||Damaĝa substanco
|-
|[[GHS Deklaroj pri damaĝoj]]||{{H-Frazoj|226|315|318|335|400|410}}
|-
|[[GHS Deklaroj pri antaŭgardoj]]|| {{P-Frazoj|210|233|240|241|242|243|261|264|264+265|271|273|280|302+352|303+361+353|304+340|305+354+338|317|319|321|332+317|362+364|370+378|391|403+233|403+235|405|501}}
|-style="background: yellow;color: black"
|colspan="2" style="text-align: center with=50%;"|<center><small>Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo<br>(25 {{GdC|}} kaj 100 kPa)</small></center>
|}
 
<big>'''1-Dekino'''</big> aŭ <big>'''etiniloktano'''</big> estas organika kombinaĵo rezultanta per senhidrogenigo de '''dekano''' kaj '''1-dekino'''. Ĝi estas senkolora aŭ flava, brulema likvaĵo, nesolvebla en akvo, sed solvebla en nepolaraj organikaj solvantoj. Ĝi prezentas acetilenan grupon ligitan al oktila grupo. 1-Dekino estas [[alkino|alkina]] hidrokarbonido kaj posedas 8 karbonatomojn kaj 14 hidrogenatomojn. 1-Dekino uzatas en kemiaj sintezoj kaj en la preparado de farmaciaĵoj kaj industriaĵoj. 
 

==Sintezoj==
===Sintezo 1===
* Preparado de la '''1-dekino''' per senhidrogenigo de '''dekano''' kaj '''1-dekino''':

{| style = "margin:0.3em auto 0.3em auto; border:5px solid #000000;"
|
[[Dosiero:Decane 3D ball.png|Dekano|160ra]] <math>\mathsf{ \xrightarrow [-\,4\,H]{oksidado}\, }</math>[[Dosiero:1-Decyne 3D.png|1-Decino|160ra]]     
|-
|}


===Sintezo 2===
* Preparado de la '''1-dekino''' per senhidrogenigo de '''1-dekeno''':

{| style = "margin:0.3em auto 0.3em auto; border:5px solid #000000;"
|
[[Dosiero:1-Decene 3D.png|1-Deceno|160ra]] <math>\mathsf{ \xrightarrow [oksidado]{-\,2\,H}\, }</math>[[Dosiero:1-Decyne 3D.png|1-Decino|160ra]]     
|-
|}


===Sintezo 3===
* Preparado de la '''1-dekino''' per senklorigo de '''1,1-duklorodekano''':

{| style = "margin:0.3em auto 0.3em auto; border:5px solid #000000;"
|
[[Dosiero:1,1-Dichlorodecane 3D.png|1,1-Duklorodekano|120ra]] <math>\mathsf{ \xrightarrow [-\,2\,HCl]{2\,NaOH}\, }</math>[[Dosiero:1-Decyne 3D.png|1-Decino|160ra]]     
|-
|}


===Sintezo 4===
* Preparado de la '''1-dekino''' per traktado de '''kloroacetileno''' kaj '''oktano''':

{| style = "margin:0.3em auto 0.3em auto; border:5px solid #000000;"
|
[[Dosiero:Acetylene chloride 3D.png|kloroacetileno|120ra]] +[[Dosiero:Octane 3D ball.png|oktano|120ra]] <math>\mathsf{ \xrightarrow []{}\, }</math>[[Dosiero:1-Decyne 3D.png|1-Decino|160ra]] +[[Dosiero:Hydrogen-chloride-3D-vdW-labelled.svg|klorida acido|70ra]]
|-
|}


===Sintezo 5===
* Preparado de la '''1-dekino''' per traktado de '''acetileno''' kaj '''klorooktano''':

{| style = "margin:0.3em auto 0.3em auto; border:5px solid #000000;"
|
[[Dosiero:Acetylene 3D 2.png|acetileno|120ra]] +[[Dosiero:N-Octyl chloride3D.png|klorooktano|120ra]] <math>\mathsf{ \xrightarrow []{}\, }</math>[[Dosiero:1-Decyne 3D.png|1-Decino|160ra]]+[[Dosiero:Hydrogen-chloride-3D-vdW-labelled.svg|klorida acido|70ra]]  
|-
|}
</center>

==Vidu ankaŭ==
* [[Alkino]]

== Referencoj ==
{{referencoj|3}}
[[Kategorio:Alkinoj]]